بررسی سیتوژنتیکی اکوتیپ های مختلف گیاه دارویی کاسنی (cichorium intybus l)

مطالعات سیتوژنتیکی یکی از روش های تاکسونومی مدرن می باشد که ما را جهت تهیه کاریوتیپ گونه ها، شناسایی گونه های دیپلوئید، پلی-پلوئید، پدیده های هیبریداسیون، شناسایی خصوصیات کروموزومی چون اندازه و شکل کروموزومی، تنوع ژنتیکی، یافتن قرابت خویشاوندی و پیوستگی بین گونه ها، جنس ها و خانواده ها یاری می رساند. در این مطالعه 8 توده ی مختلف کاسنی که عبارت بودند از توده ی کرج، تفت، تفرش، خمین، تالش، سمیرم، ملاثانی و بافت، با استفاده از ویژگی های سیتوژنتیکی مورد ارزیابی قرار گرفتند. پس از بررسی های کروموزومی مشاهده گردید که تمامی توده های مذکور دارای عدد پایه ی کروموزومی x=9 و سطح پلوئیدی دیپلوئید (2n=2x=18)، ولی از لحاظ اندازه-های کروموزومی بسیار متنوع (از 97/0 میکرومتر تا 56/5 برای بازوی کوتاه و 02/1 میکرومتر تا 14/7 برای بازوی بلند) می باشند و در تمامی کروموزوم های موجود هیچ گونه ماهواره ای مشاهده نگردید. در دسته بندی توده ها به روش تجزیه ی کلاستر نیز توده های بافت و تالش در یک خوشه، توده های تفرش و خمین در خوشه ای دیگر و توده های تفت، سمیرم و ملاثانی در یک خوشه قرار گرفتند. چون تفاوت و تنوع به لحاظ صفات مورد بررسی دیده شد در برنامه های اصلاحی انتظار می رود لاینهای مربوط به کلاسها یا خوشه های مختلف هتروزیس بیشتری در تلاقی نشان دهند. همچنین بر اساس جدول دوطرفه ی استبینز توده های تفرش و خمین در کلاس کاریوتیپی 1a و بقیه ی توده ها در کلاس 2bقرار گرفتند.